Overal waar je kijkt vind je kastelen en landgoederen op de Veluwe. Het is een verwijzing naar hoe hier vroeger geleefd werd in buitenhuizen. Men genoot van grote tuinen, maar vooral van de uitgestrekte jachtgebieden. Vooral rondom Arnhem liggen nog veel landgoederen. Dit gebied noemt men ook wel Gelders Arcadië. Ooit vond je honderden kastelen en landgoederen op de Veluwe. In dit artikel neem ik je mee langs 12 plekken die je zeker een keer wilt bezoeken. Ik geef je natuurlijk ook tips voor wandelroutes.
1| Landgoed Middachten
Landgoed en Kasteel Middachten liggen tussen de stuwwallen van de Veluwezoom en de lage natte landen van rivier de IJssel. Deze locatie is gekozen als verdedigingswerk. Waar het kasteel ooit begon als een huis met een binnenplaats, grachten en dikke muren, is in een later stadium de binnenplaats omgebouwd tot een trappenhal en voorzien van een dak. En zo is het gebouw ontstaan dat we nu nog zien.
Het landgoed om het kasteel heen is een landgoed met een kasteeltuin en park, uitgestrekte landbouwgronden en bossen. De landbouwgronden worden bewerkt vanuit boerderijen die nu ook nog op het landgoed te vinden zijn. In de 17e eeuw behoorden de bossen tot het jachtdomein van onze Koninklijke Familie. Om de wildstand goed te beheren, wordt er ook nu nog steeds gejaagd op edelherten, reeën, damherten en zwijnen.
Inspiratie voor wandelroutes
2| Kasteel Doorwerth en Landgoed Duno
Dit kasteel is een echt kasteel zoals we kennen uit de sprookjes. Zo een robuust bouwwerk met torens, een ridderzaal en kleine ramen met luiken. Het kasteel is open voor bezoek en je krijgt er een goed beeld van hoe er vroeger op een landgoed werd geleefd. Natuurlijk moet die kasteel in het lijstje van de kastelen en landgoederen op de Veluwe!
Op een steenworp afstand van Kasteel Doorwerth ligt landgoed Duno. Het landgoed ligt op een stuwwal en heeft fantastische uitzichten over de Nederrijn. Over dit schitterende landgoed loopt een wandelroute van 5 kilometer en een klompenpad van 13 kilometer. De wandelroute van 5 kilometer start bij Kasteel Doorwerth.
Inspiratie voor wandelroutes
3| Landgoed Oud Groevenbeek
Verstopt in de bossen tussen Putten, Ermelo en Drie ligt het kleine maar bijzondere landgoed Oud Groevenbeek. Centraal op het landgoed staat een prachtige Jugendstilvilla uit 1908, een rijksmonument dat schittert als het middelpunt van dit stukje natuur. Natuurmonumenten heeft de villa volledig gerestaureerd, zowel van binnen als van buiten, in de oorspronkelijke stijl.
Op Oud Groevenbeek wandel of fiets je door een gevarieerd landschap van bossen, bloemenveldjes, druivenkassen en houtstruwelen. Naast de indrukwekkende gebouwen biedt het landgoed ook bloemrijke akkers, weelderige bossen en uitgestrekte heidevelden die uitnodigen om ontdekt te worden.
Inspiratie voor wandelroutes
4| Park en Kasteel Rosendael
Park en Kasteel Rosendael geven een gevoel van weelde en status. Het is een landgoed dat enorm doet denken aan de mooi aangelegde tuinen en statige huizen in Engeland. Het huis is te bezoeken en de rondleiding die je volgt geeft een heel goed idee van hoe het er hier ooit uit heeft gezien. De schitterende meubelen, zilver en porselein staan mooi uitgestald en dragen bij aan het statige geheel.
Mijn persoonlijke favoriet van dit landgoed is met afstand de tuin en het park. Of het nu gaat om de rozentuin voor de deur van het kasteel, de bedriegertjes en de schelpengalerij. De bedriegertjes zijn kleine fonteintjes in de grond die onverwacht aan en uit gaan. Ik heb persoonlijk uren rondgedwaald in de tuin. Het is het park waarom deze plek thuishoort bij de kastelen en landgoederen op de Veluwe.
Inspiratie voor wandelroutes
5| Landgoed Schovenhorst
Het 170 jaar oude Landgoed Schovenhorst staat bekend om zijn vijf indrukwekkende bomentuinen, die in de 19e en 20e eeuw zijn aangelegd als kwekerij- en bosbouwexperimenten met naaldbomen. Tegenwoordig is het een prachtige plek om te verdwalen in de natuur.
Een van de letterlijke hoogtepunten van Landgoed Schovenhorst is De Bostoren. De beklimming van de 40 meter hoge toren is al een avontuur op zich en bovenop word je beloond met een adembenemend uitzicht over Putten en het naastgelegen Speulderbos. Beklim de 235 treden en ervaar het zelf. De Bostoren is dagelijks geopend, en toegangskaartjes kun je eenvoudig via een betaalautomaat aan de achterzijde van de toren pinnen of krijgen bij de Brasserie.
Inspiratie voor wandelroutes
6| Landgoed Staverden
Ook in het noordwesten van de Veluwe ligt Landgoed Staverden. Tussen prachtige bossen, vlakbij Ermelo, ligt een uitgebreid landgoed met een landhuis, koetshuis (nu bierbrouwerij), een brasserie en het winkeltje van Staverden. Dit is dan ook een kasteel-nederzetting. Staverden mag dan ook zeker niet ontbreken tussen de landgoederen op de Veluwe.
Al in de 12e eeuw hadden de Gelderse graven een hof in dit gebied. Maar uit de grafheuvels aan de randen van het landgoed blijkt dat er al 4000 jaar geleden mensen aanwezig waren in het gebied Staverden. Het waterrijke gebied met zijn beken is dan ook perfect voor bewoning.
Het park rondom het landhuis is een waar walhalla als het gaat om zeldzame en bedreigde planten. In het park kun je heerlijk struinen langs de beek, het verblijf van de witte pauwen, oude grafheuvels en natuurlijk het landhuis.
Inspiratie voor wandelroutes
7| Kasteel Cannenburgh
Kasteel Cannenburgh ligt in het Noord-oosten van de Veluwe, boven Apeldoorn. Het is een kasteel dat stamt uit de middeleeuwen en bewoners heeft gekend uit verschillende families. Het huidige kasteel is gebouwd op fundamenten uit de 14e eeuw. Sinds 1951 is het kasteel in beheer van Geldersch Landschap & Kasteelen en het is opengesteld voor bezoek.
Het park rondom Kasteel Cannenburgh zit vol met waterpartijen, slingerende paden en rododendrons. Het is heerlijk om er te wandelen. Maar ook de moestuin is een bezoekje waard.
Inspiratie voor wandelroutes
8| Het Kroondomein & Paleis het Loo
De grootste en meest uitgebreide van alle landgoederen op de Veluwe is Kroondomein Het Loo. Allereerst is het het grootste aaneengeschakelde landgoed in Nederland. Daarnaast is het een gebied dat in beheer is van de Staat en dat voor een deel van het jaar gebruikt wordt door de Koninklijke Familie. En daarnaast is het ook nog eens één van de mooiste landgoederen van de Veluwe.
Het Kroondomein bestaat grofweg uit drie delen die beiden een heel andere sfeer hebben. Het eerste deel is Paleis Het Loo en de tuinen. Het tweede deel is het paleispark. Het paleispark bestaat uit brede lanen, grasvelden, sprengen en een hertenkamp. Maar ook heel veel bouwwerken en overblijfselen uit de tijd dat Wilhelmina nog kind was. Een paardenbegraafplaats, follies, vijvers, bruggen en nog veel meer. Het is een park waar het meer voelt als bos met heidevelden.
Midden in dat paleispark staat het oude Jachtslot, het slot dat Stadhouder Willem III kocht in 1684. Naast het oude slot bouwde hij later Paleis Het Loo, maar daarover straks meer. Het Oude Jachtslot ziet eruit als en schattig oud kasteel en is nog steeds eigendom van de Koninklijke Familie. Zowel het paleispark als het oude park (rondom het oude slot) zijn een bezoek waard!
Het derde deel van het Kroondomein is het grootste en bestaat uit de omliggende bossen en heidevelden, de zogeheten Houtvesterijen. Brede bospaden door loof- en naaldbossen, vroeger gebruikt voor de houtkap, boordevol met wilde dieren! Zwijnen, edelherten en reeën zijn hier veel geziene bewoners. Door de bossen lopen heel wat wandelroutes.
Inspiratie voor wandelroutes
- Witte route vanaf Parkeerplaats Bosloo | 13,5 kilometer
- Rode route vanaf Parkeerplaats Paleis Het Loo | 7,5 kilometer
- Blauwe route vanaf Parkeerplaats Bosloo | 5,5 kilometer
- Trage Tocht Paleispark Het Loo | 11 kilometer
- Beekloopje Paleispark Het Loo | Parkeerplaats Bosloo | 8 kilometer
- Wandelroute Hoge Duvel | 13 of 7 kilometer
- Wandelroute Aardschoten | 6,5 kilometer
- Wandelroute Rollekoot | 6,5 kilometer
- Komootroute Wieselse Bos | 11 kilometer
9| Landgoed Groot Warnsborn
Rondom Arnhem liggen heel veel landgoederen waarvan er meerdere nog intact zijn. Landgoed Groot Warnsborn is een van deze landgoederen en een must om te bezoeken. De tuinen en het bos zijn vrij toegankelijk en meer dan een bezoek waard. Het landgoed bestaat uit een aangelegd park rondom het kasteel en bosgebied daar omheen. Het heeft een terrastuin met vijvers, een rotstuin, smalle paadjes en brede lanen.
Het is heerlijk wandelen (en fietsen en paardrijden) over het landgoed, waaron via Klompenpad Schaarsbergenpad. Onderweg kom je onder andere langs grafheuvels en kleine heidevelden. Er zijn verschillende sprengen. Vanuit die sprengen stromen er een aantal beekjes naar punten waar het water weer onder de grond verdwijnt. Dit is een van mijn favoriete landgoederen op de Veluwe.
Inspiratie voor wandelroutes
- Wanrsbornroute | 5 kilometer
- Trage Tocht Arnhem Schaarsbergen | 11 kilometer
- Klompenpas Schaarsbergenpad | 10 kilometer
- Rondwandeling Groote Warnsborn | 7 kilometer
- Knopenrondje Warnsborn | 9 kilometer
- KANkorter Arnhem Landgoederen | 10 kilometer
- Trage Tocht Oosterbeek Landgoederen | 12 kilometer
- Knopenrondje Warnsborn | 9 kilometer
- Wandelroute Vol Verhalen van GLK | 4,5 kilometer
10| Huis Zypendaal
Vlakbij Landgoed Groot Warnsborn ligt Huis Zypendaal. Net als al die andere landgoederen en kastelen in het zuiden van de Veluwe, bestaat dus ook Huis Zypendaal tot het Gelders Arcadië.
Deze buitenplaats stamt uit 1762 en is gebouwd voor een belangrijke Arnhemse familie. Tot 1926 woonde deze familie Brantsen op Zypendaal. In 1930 werd het huis en het park gekocht door de gemeente Arnhem en in 1975 kwam het via erfpacht in handen van Geldersch Landschap & Kasteelen, die het huis momenteel gebruiken als kantoor voor de organisatie.
De tuinen hebben een schitterende combinatie van Franse en Engelse stijlen. Met een grote vijver, een rozentuin, lange borders, grasvelden en mooie paden is het fantastisch om doorheen te wandelen.
Inspiratie voor wandelroutes
11| Park Sonsbeek
Het bekendste park / landgoed van Arnhem en dus de Veluwe is Sonsbeek. Het landgoed bestaat al 250 jaar, waarvan het nu iets meer dan honderd jaar in handen is van de gemeente Arnhem en fungeert als openbaar park.
Park Sonsbeek bestaat uit slingerende paden, hoogteverschillen, een waterval, doorkijkjes en oude bomen. Tussen al het groen door, vind je ook nog allerlei verwijzingen naar de vroegere status van een landgoed. Zo vind je naar de koude vijver een ijskelder uit 1810 en staat de Belvedere, een toren van 28 meter hoog.
Het grote witte huis in het park, villa Sonsbeek is gebouwd in 1744 in opdracht van Adriana van Bayen. Na verschillende eigenaren te hebben gehad, werd het in 1900 omgetoverd tot een hotel. Deze functie verloor het in de oorlog. Daarna volgden er een aantal scholen, een museum en een kunstgallerie in de villa om in 2004 uiteindelijk door te gaan als Stadsvilla Sonsbeek, een restaurant waar tot op de dag van vandaag genoten kan worden van heerlijk eten en drinken.
Inspiratie voor wandelroutes
12| Landgoed Mariëndaal
Net als veel andere landgoederen rondom Arnhem bevindt ook Landgoed Mariëndaal zich aan de zuidelijke rand van de Veluwe. Omdat het landgoed zich op een stuwwal bevindt, heeft het landschap grote hoogteverschillen.
Eén van de highlights van het landgoed is de Groene Bedstee, een beukenhaag van ruim 300 meter lang, dat groeit in een tunnelvorm. De haag is aangelegd in 1865 en daar moet je dus gewoon een wandeling onderdoor maken wanneer je op het landgoed bent.
Bouwwerken zijn er niet veel te vinden op het landgoed. Landhuis Mariëndaal stamt uit de 18e eeuw. Het gebouw staat er nog steeds, maar is niet toegankelijk voor publiek. In de buurt van het landhuis werd in 1392 een augustijnenklooster gebouwd. Van dit gebouw is niets anders meer over dan de grafzerken.
Inspiratie voor wandelroutes
- Trage Tocht Oosterbeek Landgoederen | 12 kilometer
- Klompenpad Rosandepad | 13 kilometer
- Knopenrondje Mariëndaal | 5 kilometer
- KanKorter Arnhem landgoederen | 10 kilometer
- Routes Arnhemse landgoederen | 1,5 – 4,5 kilometer
- Trage Tocht Mariëndaal | 11 kilometer
Kastelen en landgoederen op de Veluwe
Wat ik het leukste vind aan het wandelen op landgoederen op de Veluwe is dat je de geschiedenis voelt. De gebouwen die er gestaan hebben. De mensen die er gewandeld hebben. In al die eeuwen dat de landgoederen er staan. Op verschillende landgoederen zijn de kastelen en landhuizen nog intact en te bezoeken. Zoals Kasteel Rosendael en Kasteel Cannenburch. Het zijn leuke uitstapjes te combineren met een wandeling over de omliggende landgoederen. Natuurlijk zijn er nog meer landgoederen op de Veluwe. Heb je tips? Laat het weten in de reacties.
Meer wandelingen op de Veluwe
Klompenpad Van Sonnevanckpad
Vlak buiten Harderwijk ligt voormalig sanatorium Sonnevanck. Het Van Sonnevanckpad start en eindigt op het terrein van dit voormalig sanatorium en gaat door de bossen rondom Harderwijk. In een route van 9 kilometer kom je over bospaden, langs Beekhuizerzand en over de...
De mooiste wandelroutes bij Arnhem
Arnhem, in Gelderland, staat niet alleen bekend om haar geschiedenis, maar ook om de natuur in de omgeving. Of je nu uren wilt dwalen over de Veluwe of geen korte route wilt doen in de stad, Arnhem en omgeving hebben heel veel mogelijkheden. Van uitgestrekte bossen...
Paarse route Posbank
Nationaal Park Veluwezoom heeft honderden kilometers aan wandelpaden en hier starten tientallen wandelroutes. Ik heb er ondertussen al behoorlijk wat gedaan, maar op een zonnige herfstdag vind ik een korte route die ik nog niet ken. De route gaat zelfs over voor mij...
Deel op Pinterest
Ebook
Ontdek de wandelpaden van de Veluwe
- De mooiste plekken op de Veluwe op een rij
- Nooit meer zoeken naar de perfecte wandelroute
- Informatie over of de hond mee mag
- Slaap- en lunchplekjes die je bezocht moet hebben
Stel je eens voor dat je een compleet overzicht hebt van de mooiste en meest bijzondere wandelroutes op de Veluwe, inclusief de plekken die je nu nog niet kent. Met dit ebook weet je precies waar jouw volgende wandelavonturen gaan zijn.
Waar wacht je nog op?
Over mij
Hoi, ik ben Mascha en ik ben dol op wandelen… en schrijven. Dat is dan ook precies de reden dat ik mijn wandelavonturen graag met jou deel. Je vindt hier inspiratie voor natuurgebieden en wandelroutes, tips voor o.a. solowandelen en gratis downloads.
Heb je vragen over een route of natuurgebied? Wil je meer weten over een eventuele samenwerking? Neem gerust contact op >>
Wandelroutes en toegankelijkheid van gebieden veranderen nog wel eens. Wandeldingen.nl is niet verantwoordelijk voor eventuele wijzigingen in het veld. Check voor je op pad gaat altijd de website van de (natuur)beheerder. Hetzelfde geldt voor toegankelijkheid met je hond. Check zelf altijd de website van de (natuur)beheerder. Deze blog bevat affiliate links. Als je via deze links iets bestelt krijg ik hier een kleine vergoeding voor. Jij betaalt niets extra. Wat een affiliate link inhoudt, vertel ik je in de Disclaimer.