Wolfheze is denk wel één van de meest geheimzinnige en magische plekken waar ik tot nu toe gewandeld heb. Mistige eeuwenoude bossen, heuvelachtige heide, een kabbelende beek en heel veel bruggetjes. Met een rondwandeling van 10 kilometer verken je dit prachtige natuurgebied van Natuurmonumenten. En geloof mij, het is een gebied zoals geen ander…

→ Ik heb de route in andere volgorde gelopen om zo de zonsopkomst op de heide mee te pakken. Hieronder omschrijf ik de highlights in de volgorde zoals ik ze tegenkwam.

Wolfheze

Wolfheze is een geheimzinnige plek waar de tijd lijkt stil te staan. Hier leven mensen en dieren al twaalf eeuwen lang en staan bomen die ouder zijn dan vijfhonderd jaar. Vier kabbelende beken zorgen voor een sprookjesachtig gevoel. Mijn eerste kennismaking met dit gebied was tijdens de zomer van 2022, toen de heide paars kleurde en het bos groen was. Nu, tijdens de mistige dagen in het bos en de vorst die de heide bedekt, ontdek ik de mysterieuze kant van Wolfheze. 

Net zoals het Speulder- en Sprielderbos zit ook het Wolfhezer bos vol geschiedenis. Al vóór het jaar 800 werd er geschreven over deze bossen en de mensen die er leefden. Het landschap herbergt zo’n twintig grafheuvels die getuigen van eeuwenoude bewoning. Het gebied is niet alleen oud, maar ook fascinerend. Zo fascinerend dat schilders van de Oosterbeekse School in de 19e eeuw de unieke bossen vastlegden. De duizendjarige den en de mysterieuze Wodanskeiken zijn vaak het onderwerp van hun schilderijen. Tijdens de rondwandeling Wolfheze kom je langs beide bijzondere plekken, waar het verleden nog steeds voelbaar is.

Rondwandeling Wolfheze

De rondwandeling Wolfheze van Natuurmonumenten start vanaf Station Wolfheze en neemt je mee door het leuke dorp. Ik start zelf de wandelroute vanaf de parkeerplaats van Natuurmonumenten aan de Wolfhezerweg. Daarvandaan wandel ik langs de Wodanskeiken, via de heide naar de beken. Met een lus over de heide steek ik de Wolfhezerweg over door het bos en via het ecoduct over de A50 en de rand van Wolfheze terug naar de parkeerplaats.

→ Wandeling door het Heelsumse Beekdal

Wodanks Eiken van Wolfheze

Ik start de route dus vanaf de parkeerplaats aan de Wolfhezerweg. Hiermee sla ik het stukje door Wolfheze over en schiet ik direct het bos in. Vijf minuten na de start sta ik voor de Wodanskeiken. Grote, robuuste en grillige bomen die al meer dan 500 jaar hier groeien. Ze hebben al zoveel meegemaakt. Hier hangt een gevoel van oud en geheimzinnigheid. De mist tussen de bomen, de schemer en de met mos begroeide bomen. Het is niet te omschrijven. Elk woord dat ik kies om de sfeer van de Wolfhezer bossen uit te leggen, zal tekortschieten. 

Zonsopkomst op de heide

Vanaf de eiken gaat het pad door het bos. Aan mijn linkerkant ligt op een hoger plateau de heide. Ik wil graag de zonsopkomst zien en schiet heel even van de rondwandeling af en wandel de Wolfhezer heide op. Hier is de wereld winters onder een deken van vorst. De heide is omringt door bomen en na een kwartiertje wachten verschijnt de zon boven de boomtoppen. In dat kwartier zie ik de lucht van wit veranderen naar geel en uiteindelijk blauw. 

Heelsumse Beekdal

Terug naar de rondwandeling kom ik vanuit het bos verderop weer langs de heide. Hier ligt de bron van de Heelsumse Beek en het plaatje voor mij is zo mooi, dat ik gewoon sta en staar. Ik neem de wereld in mij op. De stilte, de gloed van de zonsopkomst en de kabbelende beek. In Wolfheze lopen vier verschillende beken en het hele gebied wordt het Heelsumse Beekdal genoemd. Het is de buur van het Renkums Beekdal, dat wellicht iets bekender is. 

De rondwandeling gaat het volgende deel over de heide en door het bos, met bijna continu een van de beken in zicht. Over kleine bruggetjes, langs watervalletjes. Een groen tapijt van gras en mos bedekken de bosvloer en boomstammen. Ook hier groeien bomen in grillige vormen en hoor je vooral het gekabbel van de beek. De A50 die dichtbij loopt hoor ik allang niet meer. Het is hier zo mooi dat ik dat geluid niet toelaat. 

→ Trage Tocht Renkum door het Renkums Beekdal >>

Over de heide naar het bos

Terug op de heide maakt de rondwandeling een lus langs en deels over de heide. In de afgelopen 12 maanden heeft Natuurmonumenten hier een aantal mooie wandelpaden over de heide afgezet. In Wolfheze leven bijzondere dieren, waaronder zes van de zeven in Nederland voorkomende reptielensoorten. Hagedissen, slangen en de hazelworm. Om hen de ruimte te geven, die zij verdienen, zijn de paden voor de mens verlegd. 

Langs de rand van de heide heb ik het mooiste van twee werelden. Ik geniet van de uitzichten over de heide, waar de zon de vorst heeft laten smelten. Rechts ligt een prachtig stuk bos waar de zonnestralen een weg zoeken tussen de bomen door. Een serene rust en prachtig licht. Ik ben pad 4 kilometer op weg en doe al twee uur over die kilometers. Zo vaak sta ik tijdens deze rondwandeling over Wolfheze stil om te genieten en te fotograferen. 

Het geheimzinnige bos

Vanaf de heide ga ik de schaduw van het bos weer in. De mist is opgetrokken en nu geven de zonneharpen het bos een schitterende sfeer. De rondwandeling steekt de Wolfhezerweg over, langs het Fletcher hotel en dieper het bos in. Overal is het groen van het mos, groeien de bomen in allerlei kronkels en gaat de rondwandeling langs lege beddingen van beken. Ik ga over wallen en over verschillende bruggetjes. Aan het einde van het bos gaat de rondwandeling parallel aan de treinbaan richting Wolfheze.

Ecoduct over A50

Tussen het bos en Wolfheze ligt de A50. Via een ecoduct gaat de rondwandeling naar de overkant. Het is het enige ecoduct in Nederland waar mensen overheen kunnen. Via een wandelpad dat afgescheiden is van het deel waar de dieren oversteken. Het is misschien niet het meest natuurlijke deel van de rondwandeling, maar het is wel bijzonder. Met zicht op de auto’s die onder mij doorrijden, steek ik de snelweg over. 

→ De 15 mooiste wandelroutes over de Veluwe >>

Het Verdwenen Dorp

Aan de overkant van de A50 gaat de route een stukje door het bos en langs weilanden. Hier kom ik een bijzonder bord tegen. Op het bord staat een kerk weergegeven en een uitleg dat hier de overblijfselen liggen van Het Verdwenen Dorp. Dit is niet hetzelfde als het Verscholen Dorp bij Vierhouten overigens. Het Verdwenen Dorp is eigenlijk het eerste Wolfheze. In de elfde eeuw werd op deze plek een kerk gebouwd. In de eeuwen die volgde kwamen er een paar boerderijen bij en verdedigingswallen om de bouwwerken te beschermen. 

In 1585 kwam er een einde aan het dorp. Spaanse troepen trokken over de Veluwe om Arnhem terug te veroveren. De bewoners van Wolfheze wisten dat dit niet veel goeds kon betekenen en vluchtten massaal weg. De Spanjaarden plunderden Wolfheze en staken het vervolgens in brand. Het kerkje, dat toen al in verval was, trof hetzelfde lot. Het werd daarna nooit meer opgebouwd en van de ruïne bleef in de loop van de eeuwen vrijwel niets meer over. De natuur nam de plek over . Tegenwoordig zijn alleen de fundamenten van de kerk nog goed te onderscheiden.

Vanaf Het Verdwenen Dorp gaat de rondwandeling in 5 minuten terug naar de parkeerplaats. 

Meer routes in deze hoek van de Veluwe

In het Zuid-Westen van de Veluwe liggen een aantal schitterende gebieden. Naast Wolfheze, vind je hier ook Planken Wambuis, Landgoed Duno, Landgoed Warnsborn, Het Sysselt en de Edese & Ginkelse Heide.

• Komootroute Wolfheze | 9 kilometer
• Klompenpad Dorenweertsepad | 13 of 8 kilometer
• Gele wandelroute Planken Wambuis | 8 kilometer
• Klompenpad Schaarsbergenpad | 10 kilometer
• Klompenpad Rosandepad | 13 kilometer
• Komootroute Ginkelse Heide | 6,5 kilometer
• Schaapskooiroute | 6,6 kilometer
• GLK route De Sysselt | 5 kilometer
• Klompenpad Kreelsepad | 14 of 8 kilometer

Meer routes in Gelderland

Deel deze wandeling op Pinterest

Over mij

Hoi, ik ben Mascha en ik ben dol op wandelen… en schrijven. Dat is dan ook precies de reden dat ik mijn wandelavonturen graag met jou deel. Je vindt hier inspiratie voor natuurgebieden en wandelroutes, tips voor o.a. solowandelen en gratis downloads. Vragen? Neem gerust contact op >>

Wandelroutes en toegankelijkheid van gebieden verandert nog wel eens. Wandeldingen.nl is niet verantwoordelijk voor eventuele wijzigingen in het veld. Check voor je op pad gaat altijd de website van de (natuur)beheerder.
Deze blog bevat affiliate links. Als je via deze links iets bestelt krijg ik hier een kleine vergoeding voor. Jij betaalt niets extra. Wat een affiliate link inhoudt, vertel ik je in de Disclaimer.