Sinds de wolf terug is op Nederlandse bodem ben ik geïnteresseerd in het leven van deze dieren. Waar waren ze al die eeuwen en wat bracht hen terug? In het spoor van de wolf is een boek van Jan Loos, wolvenkenner en oprichter van de belgische campagne Welkom Wolf. Nieuwsgierig en bijna ongeduldig sla ik de eerste bladzijde om.
De uitroeing van de wolf
Het boek grijpt mij vanaf de eerste pagina’s gelijk bij de keel. Al in het eerste hoofdstuk vliegen de gruwelijkste details mij om de oren. En dan niet de gruwelijkheden van wolven, maar die van ons mensen.
Jan vertelt in details over de historie en de uitroeing van de wolf in grote delen van Europa. Hij grijpt naar historische teksten waar de wolf veelal neergezet wordt als een moordlustig dier. En dat de mens daarom het recht heeft om hen op te jagen. maar is dit wel de waarheid? Jan trekt de monsterlijke omschrijvingen van de wolf in ieder geval behoorlijk in twijfel.
Kennismaking met de wolf
Nu we weten waarom de wolf niet meer voorkwam in de lage Landen, neemt het spoor van de wolf ons mee in een kennismaking met het dier. Wie is de wolf nu eigenlijk? Jan vertelt over de verschillen tussen de Europese Wolf en zijn Amerikaanse soortgenoten. Je leest over de leefwijze, het uiterlijk, de voortplanting, territoriaal gedrag, roedels en leiderschap. Elk detail van de wolf leer je kennen.
En nu we de wolf ook op De Veluwe hebben rondlopen, is er dus een kans dat je sporen tegenkomt. Maar hoe onderscheidt je sporen van wolven van die van honden?
Jan gaat in op het herkennen van sporen. Jaarlijks krijgen het Belgische Welkom Wolf en Nederlandse Wolf in Nederland duizenden foto’s met de vraag of het wolvensporen zijn, die mensen hebben gezien. Ondanks dat het negen van de tien keer om een hondenafdruk gaat, we hebben nu eenmaal ‘iets’ meer honden in de Lage Landen dan wolven, wil hij toch mensen de kans geven sporen te herkennen. Hij gaat in op pootafdrukken in verschillende loopsnelheden, urine en drollen met uitgebreide foto’s en afbeeldingen.
Humor, cynisme en soms een steek onder water
Het boek zit doorspekt van het cynisme en regelmatig moet ik dan ook even lachen. Zo ook in het deel over hoe honden afstammen van wolven. Jan vertelt hoe onze voorgangers, die van de mensen dus, zo’n zeventienduizend jaar geleden begonnen met het houden van wolven welpen. Hoe de dieren een botje mee plukten van het kampvuur in de grot waar men leefden. Tot aan de 344 erkende honden soorten die we nu kennen. Sommige totaal niet meer terug te herleiden aan de slanke, hoog op de poten staande wolven.
Het grote voordeel van teckels, chihuahua’s, yorkshireterriers, Maltezers, bassethonden en buldogs is dan weer dat je ze niet snel zult verwarren met een wolf. Dat scheelt toch weer een pak meldingen in de mailbox van Welkom Wolf!
Terug in het spoor van de wolf
Vanaf het derde hoofdstuk vertelt Jan over de terugkomst van de wolf. In detail wordt er ingegaan op de wolvenpopulaties, die nu in Europa leven. Aantallen, deelpopulaties en hun genetische verschillen, bescherming als bedreigde diersoort etc. Jan geeft een super compleet beeld van de wolf.
Het gaat over de invloed van de mens op de wolven populaties in Europa. Natuurlijk over de jacht en uitsterving honderden jaren geleden maar ook over de invloed in de afgelopen eeuw. Hoe de bouw van het ijzeren gordijn (de muur in Duitsland) zorgende voor een afstomping van het trek gebied van de wolf. En hoe dit gebied nu, zonder muur, een ware groene zone en wolvensnelweg is geworden. De dieren kunnen letterlijk weer van oost naar west.
Hij schuwt ook geen kritiek, zoals op de Zwitserse overheid, die als Niet-EU-lid wolven vogelvrij hebben verklaard eigenlijk. Ik citeer hier Jan aangezien hij het zo mooi omschrijft:
Echt wilde natuur, waarvan predatoren als de wolf, lynx en bruine beer de ultieme belichaming zijn, past niet in het Zwitserse ansichtkaartmodel van grazende schaapjes en herders. De Zwitsers zijn hun wolven daarom liever kwijt dan rijk.
Mijn favoriete deel
Mijn favoriete deel is het stuk over de legendarische zwervers en nieuwe inwoners. Uitgebreid lees ik over de wolven, die enorme afstanden hebben afgelegd op zoek naar nieuw territorium. Het feit dat alle wolven een naam hebben (niet door Jan bedacht overigens, maar door onderzoekers die de dieren volg(d)en) zorgt ervoor dat de dieren een ‘gezicht’ krijgen. Het is niet zomaar een wolf waarover ik lees, maar Alan, Naya, August, Slavc, en Punkti.
Ik verslind het verhaal hoe Naya in België terecht is gekomen, waar ze is geweest en wat ze daar at. Het leest weg als een roman, of misschien wel meer een horor, want het eindigt met de moord op haar en haar pups. Ik merk dat ik meeleef met Naya, zo vol liefde en passie schrijft Jan over deze wolf.
De passie slaat soms een beetje door wanneer Jan het heeft over het wolven beleid van de overheid in België. Ok ik snap zijn punt echt. De overheid was totaal niet voorbereid op de komst van de wolf en liet / laat jagers hun gang gaan. Maar Jan gaat lang door op dit punt en maakt van het boek af en toe een politiek betoog. Maar dat vergeef ik hem al snel weer.
Deze blog bevat affiliate links. Als je via deze links iets bestelt krijg ik hier een kleine vergoeding voor. Jij betaalt niets extra. Wat een affiliate link inhoudt, vertel ik je in de Disclaimer.
In het spoor van de wolf; letterlijk en figuurlijk
Ik vond het een super interessant boek om te lezen. Ondanks dat het niet was wat ik had verwacht. De subtitel ‘de comeback van een iconisch dier in de Lage Landen’ suggereert dat het boek gaat over de wolf in België en Nederland. Maar het boek gaat over zoveel meer.
Eigenlijk gaat het over de herovering van gebieden in heel Europa door dit magnifieke dier. Waarom ze werden opgejaagd, hoe ze nu (veelal) beschermd worden door wetgeving en hun drang om te zwerven naar nieuwe gebieden. Hun wanderlust. Het is een boek met de geschiedenis van de Europese wolf. Ik ben nog een beetje meer gefascineerd door deze prachtige dieren!
Een mooi boek dus, dat af en toe wat Belgische bewoordingen beslaat, die voor een Hollandse even wennen zijn.
Meer lezen?
Wandellust – Twan Huys
Het boek van Twan Huys sprak mij aan vanwege de titel: wandellust. Een term die ik de laatste maanden gebruikte om te omschrijven wat wandelen voor mij betekende. Een behoefte die van binnenuit komt. Een week niet gewandeld is voor mij een week niet geleefd. En dus...
Deze blog bevat affiliate links. Als je via deze links iets bestelt krijg ik hier een kleine vergoeding voor. Jij betaalt niets extra. Wat een affiliate link inhoudt, vertel ik je in de Disclaimer.
