Bomenroute over de ‘s-Gravelandse Buitenplaatsen

Wandelen over buitenplaatsen. Ik doe het graag. Vandaag staat de bomenroute van de ‘s-Gravelandse Buitenplaatsen op de planning. Het is een route over de verschillende buitenplaatsen, waarbij de aandacht vooral gericht is op, hoe kan het ook anders, bomen. En vandaag wandel ik niet alleen. Ik sta om 8 uur dan ook voor het bezoekerscentrum van Natuurmonumenten te wachten op de twee nog onbekende dames met wie ik ga wandelen.

De ‘s-Gravelandse Buitenplaatsen

Maar voordat ik jullie, samen met Karin en Jacqueline, meeneem in deze route geef ik jullie eerst een kijkje in deze ‘s-Gravelandse Buitenplaatsen. 

De ‘s-Gravelandse Buitenplaatsen bestaan uit maar liefst acht buitenplaatsen: Boekesteyn, Schaep en Burgh, Bantam, Hilverbeek, Spanderswoud, Land en Bosch, Jagtlust en Gooilust. Acht buitenplaatsen ieder zijn eigen verhaal en historie, maar nu allemaal in beheer van Natuurmonumenten. 

De Buitenplaatsen zijn allemaal met elkaar verbonden en je hebt af en toe geen idee waar de ene eindigt en de volgende begint. En toch hebben ze ook allemaal hun eigen karakter en sfeer. Bij sommige is het bijbehorende landhuis nog intact en bij anderen zijn er alleen nog kleine bewijzen te vinden van zijn bestaan.

De ontmoeting

Zoals gezegd wandel ik vandaag niet alleen. Om 8 uur op vrijdagochtend sta ik dan ook voor het bezoekerscentrum Gooi en Vechtstreek in Noord-Holland te wachten op de twee dames die met mij meelopen. We kennen elkaar nog niet. Ik heb weer een fotografiewandeling georganiseerd via Nieuwe Mensen Leren Kennen en Karin en Jacqueline hebben zich ingeschreven. 

Als eerste verschijnt Jacqueline. Aangezien ik de enige ben die staat te wachten voor het bezoekerscentrum is het voor haar duidelijk dat ik degene ben die ze moet hebben. We staan een tijdje te kletsen terwijl we wachten op Karin. Het gaat natuurlijk al snel over de situatie rondom het Coronavirus, het missen van sociale contacten en het feit dat dit soort wandeling dus zo fijn zijn. Wanneer Karin later arriveert bekijken we samen nog even de geplande wandeling en gaan daarna van start.

Start van het wandelen over de buitenplaatsen

De route die ik voor vandaag heb uitgekozen is van origine een lange wandeling: 17 kilometer. Ik kort hem in naar 10 kilometer, maar alsnog betekent dit dat we wandelen over vijf verschillende buitenplaatsen. We worden slingerend meegevoerd over de verschillende buitenplaatsen en staan regelmatig stil bij bijzondere en prachtige bomen. Bomen die in veel gevallen eeuwen geleden zijn geplant door de toenmalige landeigenaren. 

Ik heb de route in de app van Natuurmonumenten ‘aangezet’. Op die manier worden we bij alle bijzondere plaatsen en bomen gewezen op al het moois. In de app staat ook heel wat achtergrondinformatie over de huizen en bomen die we tegenkomen. Zoals de  Zevenarmige linde bij boerderij Stofbergen, een levensechte sprookjesboom die vermoedelijk rond 1700 is geplant. De boom werd al in 1783 in een lofdicht beschreven en prijkt op een fraai schilderij van Jan van Ravenswaaij. 

Of de dikste grove den van Nederland, waarvan de stam een omtrek heeft van 3,5 meter. Het is ook de oudste grove den van Noord-Holland; rond 1860 geplant. Ik kan niet wachten al deze prachtige bomen van dichtbij te kunnen bekijken. 

Al snel in de wandeling blijkt dat ook Jaqueline en Karin van fotograferen houden. Allemaal op onze eigen manier en met onze eigen kijk op de natuur. We kletsen over fotografie, de gevolgen voor ons persoonlijk van de Coronamaatregelen, wijzen elkaar op de mooie dingen die we zien en genieten van de natuur om ons heen. We proberen tijdens het fotograferen, wandelen en kletsen nog steeds netjes de afstand tot elkaar te bewaren. We zouden, door al het moois, bijna vergeten dat we nog steeds maatregelen hebben waar we ons aan moeten houden. 

→ Wandeltip! Bekijk allerlei wandelmogelijkheden over landgoederen  >>

Landhuizen Boekesteyn en Schaep en Burgh

Al snel komen we aan bij het eerste landhuis: Boekesteyn. Een klein vierkant landhuis waar we voorlangs wandelen. De buren zijn gehuisvest in Landhuis Schaep en Burgh. Een iets groter huis. Dit krijgen we te zien aan de voorzijde wanneer we er voorlangs wandelen. Maar ook aan de achterzijde aangezien we om het huis heen lopen naar de achterkant. 

Een leuk weetje is dat het souterrain van Boekesteyn in de jaren ’70 figureerde als de keuken van Saartje. De beroemde huishoudster van de burgemeester in ‘Swiebertje’. Nu wordt het landhuis verhuurd aan de Postcode Loterij. 

Het Landhuis Schaep en Burgh wordt door Natuurmonumenten gebruikt als hun hoofdkantoor. Ik kan mij een slechtere omgeving voor een kantoor bedenken 😉 Lijkt mij heerlijk om elke lunch te kunnen wandelen over de buitenplaatsen.

Achter Landhuis Schaep en Burg ligt een strak gemaaid grasveld met aan het verre einde een soort theehuis. Wanneer we dichterbij komen, kunnen we het bordje lezen dat er staat. Op dit moment is het een vergaderruimte maar in vroeger jaren stond er een biljarttafel in deze ruimte. Terwijl ik dit lees gaan mijn gedachten naar die vroeger jaren. Ik zie voor mij hoe dames wandelen door de tuin en heren een pijp roken en een potje biljarten.

Brede lanen en mooie doorkijkjes

Vanaf het grasveld loopt er een brede laan weg van het landhuis. Een laan met aan beide zijden gras en een strook bomen. De takken van de bomen haken in elkaar en geven het gevoel alsof we een kathedraal binnenstappen. Het licht van de zon komt langzaam door de bomen en geeft een magisch licht. Wat een prachtig doorkijkje ligt er voor ons… 

Hier en daar staan er nog wat paddenstoelen tussen het gras en onder de bomen. Maar het meeste is al een beetje ‘vergane glorie’ en gereduceerd tot een hoopje slijm. Net als de thema van de wandeling zal ook de fotografie vooral gericht zijn op bomen vandaag.

Het is nu nog rustig. Hier en daar zien we alleen wat sporters en een enkele wandelaar. Heerlijk in rust wandelen over de buitenplaatsen. Als ik hier alleen had gelopen had ik zeker weten even stil gaan staan om te luisteren naar de stilte. Maar doordat ik nu samen met mensen loop zijn we zelf degene die de meeste ‘lawaai’ maken. Absoluut niet erg, want ondanks dat ik heel erg houd van alleen wandelen, is het samen wandelen ook zeker een aanrader.

We moeten volgens de route de gele pijlen volgen en die zeggen dat we, halverwege de brede bomenlaan, linksaf moeten. We wandelen langs een weiland en slaan daarna rechtsaf. Voor ons ligt een schitterende boogbrug over een beekje. Bruine planken voor de vloer en sierlijk zwart staal voor de leuningen. Het voelt alsof deze brug er al heel wat jaren ligt. Al heel wat voetstappen heeft gedragen. Maar ja wie zal het zeggen. Misschien is de brug vorig jaar geplaatst en dus gloed nieuw. Nou dan heeft de maker in ieder goed werk geleverd 😉

Schitterende bomen

We steken de boogbrug en de beek over en wandelen langs het water verder. Midden op het pad voor ons doemt er een gigantische beuk op. Het wandelpad splijt in tweeën en loopt aan beide zijden om de boom heen. Ik kan het niet laten om de boom heel even aan te raken. Bomen zijn zoiets moois. Ze staan al tientallen, en soms honderden, jaren op die plek. Hebben gedurende die jaren van alles langs zien komen en alle veranderingen in technologie en klimaatverandering. Miljoenen dagen de zon op zien komen en onder zien gaan, duizenden regenbuien en sneeuwvlokken en nog staan ze daar. In weer en wind. En dit is ook precies waarom ik deze bomenroute over de ‘s-Gravelandse Buitenplaatsen graag wilde wandelen.

→ Wandeltip! Wandelroute Landgoed Duin- & Kruidberg

Zonnestralen van goud

De zon laat zich steeds vaker zien. Het licht is ongelooflijk mooi. De gele en groene kleuren van de bladeren aan de bomen, de bruine stammen en de oranje bladeren op de grond… Ze geven in combinatie met de zonnestralen een gouden gloed over dit deel van het landgoed. 

We kruisen nog een boogbrug en wanneer we die over zijn, zakken we alle drie door de knieën. Dit plaatje, deze zonnestralen, ze vragen erom gefotografeerd te worden. We willen de sfeer die hier hangt vastleggen. Ik zorg er zelf ook voor dat ik de sfeer niet alleen opzuig door mijn camera, maar ook vastleg in mijn herinneringen.

Nog een bruggetje. Een witte dit keer. Over deze brug komen loopt het pad een stukje langs een bredere sloot. We lopen door tot er midden op het pad een grote boom ligt. Blijkbaar ligt hij er al een tijdje want Natuurmonumenten heeft er zelfs een klein trappetje overheen gebouwd. Het is te leuk om te zien. Creativiteit brengt de mens ver. Op deze manier kunnen mensen doorwandelen, maar belangrijker, kan de natuur verder leven en groeien. Dood hout biedt namelijk zoveel ruimte voor nieuw leven!

Karin ziet een mooie boom om te fotograferen, ik zelf zie een mooi doorkijkje. We geven elkaar alle ruimte en tijd om foto’s te maken. Als het fotograferen wat langer duurt bij de een, kijkt de ander rustig om zich heen of loopt alvast een stukje door naar een andere mooie spot. 

Buitenplaats Bantam

Doordat de informatie bij de route ons meer vertelt over verschillende bomen langs de route, ben ik er meer op gericht. Ik kijk naar mooie stammen, schitterende vormen en bijzonder complexe wortels. Op Landgoed Bantam wijst de route ons op een prachtige oosterse plataan, die rond 1880 is gepland op deze plaats (140 jaar geleden dus). Door de leeftijd van deze boom zijn de takken, die behoorlijk dit zijn, doorgezakt. Het is een pracht exemplaar. 

Naast de plataan staat een verrekijker. Wanneer je er doorheen kijkt, zie je niet wat er nu voor je ligt, maar wat er tot 1970 heeft gestaan: Landhuis Bantam (zie foto). Onder de grote naaldboom links is nog een stuk van de oude bordestrap terug te vinden. Maurits Jacob van Lennep en zijn echtgenote Caroline Wilhelmine van Loon lieten in 1878 het huis “Bantam” bouwen.  Op de hoogste heuvel naast het huis heeft ooit een zogenaamde Turkse tent gestaan waarin men thee dronk en zicht had tot aan de Zuiderzee. De betonnen fundering is nog te vinden.

Maurits Jacob van lennep liet naast het huis ook een landschapstuinaanleggen, genaamd Klein Zwiterserland. En door die landschapstuin wandelen we verder. Veel van de bomenlanen en heuvels die toen werden aangelegd, zijn er nu nog steeds. Dus het is wandelen door de geschiedenis.

We steken over het grasveld richting waar voorheen het huis stond en slaan rechtsaf een breed pad op. De zon is nog maar sporadisch aanwezig maar het mag de pret niet drukken. We wijzen elkaar continu op mooie bomen die we zien. Het is druk geworden op de buitenplaatsen. Veel wandelaars trekken aan ons voorbij en ook een enkele hond. 

We raken in gesprek met een mevrouw die verderop woont en een schitterende Golden Retriever uitlaat. Sem, zoals de lieverd heet, is verzot op aandacht (welke retriever niet) en komt ons één voor één langs voor een krabbel achter zijn oor. Hoe langer het gesprek duurt, hoe meer aandacht hij krijgt. Hij heeft dus totaal geen haast. Maar na een minuut of tien is het voor ons tijd om door te gaan.

→ Wandeltip! ‘s-Gravelandse Buitenplaatsen: 11 wandelroutes op een rij >>

Hoe gaan we verder?

De brede laan blijven we volgen tot we de grens met Spanderswoud bereiken, de vierde van de ‘s-Gravelandse Buitenplaatsen. Ondertussen is het 12 uur en het is gaan miezeren. Iets dat niet in de voorspelling lag. Met z’n drietjes bekijken we de route en bepalen samen hoe we de route gaan inkorten.

Voor diegene die de route hebben bekeken, we hebben besloten door te lopen tot aan nummer 9 en dan tussen de buitenplaatsen Hilverbeek en Spanderswoud door te lopen richting het dorp.

De ontzagwekkendste eik van de ‘s-Gravelandse Buitenplaatsen

Nu we weten hoe onze route eruit zal zien wandelen we verder. De brede laan gaat nog even door. We passeren de ontzagwekkende eik, althans zo wordt de eik in de route genoemd. Nou ik kan je vertellen, dat is ie ook wel. Midden in een weiland links van ons staat er een immens grote boom, gepland rond 1731. Dit betekent dat de boom nu dus 289 jaar oud is!! Terwijl ik sta te kijken naar deze machtige krijger zo midden in dat veld kan ik het weer niet laten om te bedenken wat deze boom allemaal heeft meegemaakt. In die 289 jaar heeft hij heel wat mensen langs zien komen in steeds veranderende outfits. Hij heeft het ontstaan van auto’s, fietsen en motoren meegemaakt. En zelfs WO II langs zien komen en doorstaan. Zo trots als dat hij daar staat in dat weiland is meer dan terecht. 

Langs het weiland verdwijnen we voor heel even weer in het bos. Over een breed, maar vooral zeer modderig pad, wandelen we naar de grens van Buitenplaats Hilverbeek. We komen uit langs de doorgaande weg van het dorp Kortenhoef. Een schattig dorp, dat ik ken omdat vrienden van mij hier wonen. De vorige wandeling die ik hier maakte eindigde dan ook in een spontaan kopje thee bij hen aan de keukentafel.

Leesvoer voor thuis

We wandelen achter elkaar over het fietspad in de richting van het bezoekerscentrum. Rechts liggen een aantal schitterende huizen met mooie voortuinen en oprijlanen. Op één van de oprijlanen staat een boekenhuisje: we mogen gratis boeken meenemen. Alledrie vinden we leuke exemplaren voor thuis. Heerlijk voor die komende donkere maanden, onder een dekentje met een kop thee. 

Na een kwartier langs het fietspad, door het dorp Kortenhoef, komen we aan bij het Bezoekerscentrum. We moeten allemaal naar de wc en hebben een stille hoop dat het bezoekerscentrum open is. Helaas blijkt dit ijdele hoop. Alles zit dicht en dus houden we het afscheid kort zodat we snel naar huis kunnen rijden allemaal.

Ik beloof de dames meer informatie te sturen over mijn website waar ze nieuwsgierig naar zijn geworden en geef aan dat ik hoop dat ze een leuke dag hebben gehad. Als organisator van zo’n wandeling is dat toch wel een beetje mijn verantwoordelijkheid. Gelukkig hebben Karin en Jacqueline, net als ik, een heerlijke wandeling gelopen. Het is toch nog op ruim 10 kilometer uitgekomen. Jammer van die regen die laatste twee kilometer…

Meer landgoederen

Deel deze wandeling op Pinterest

Over mij

Hoi, ik ben Mascha en ik ben dol op wandelen… en schrijven. Dat is dan ook precies de reden dat ik mijn wandelavonturen graag met jou deel. Je vindt hier inspiratie voor natuurgebieden en wandelroutes, tips voor o.a. solowandelen en gratis downloads. Vragen? Neem gerust contact op >>

Deze blog bevat affiliate links. Als je via deze links iets bestelt krijg ik hier een kleine vergoeding voor. Jij betaalt niets extra. Wat een affiliate link inhoudt, vertel ik je in de Disclaimer.