Fort De Roovere; langs forten en waterlinie

Vandaag ben ik in Noord-Brabant voor een wandeling langs een fort. Al eerder wandelde ik langs forten van de waterlinie, maar dan in Utrecht: Het Lint- en Liniepad. Vandaag staat er een route van de IVN op de planning langs Fort de Roovere, onderdeel van de Zuiderwaterlinie. En zo kwam het dat ik op een zondagochtend op weg ging naar Bergen op Zoom.

De Zuiderwaterlinie is een unieke ketting van 11 Brabantse vestingsteden en hun omliggende landen. Het is de oudste, langste én meest gebruikte waterlinie van Nederland. En langs een deel gaat mijn wandeling vandaag. Ik start vanaf Fort De Roovere in Bergen op Zoom.

Fort de Roovere 

In 1628 vonden de Staten-Generaal van Zeeland en Holland het genoeg geweest. De Spanjaarden hadden vestingstad Steenbergen al een paar keer geplunderd en veroverd. En nu kwamen ze ook al gevaarlijk dicht bij vestingstad Bergen op Zoom! De Hollanders zetten het land via inundatie onder water en bouwden forten om ze te stoppen. Zo ontstond de West Brabantse Waterlinie die nu onderdeel is van de Zuiderwaterlinie. Onderdeel hiervan was Fort de Roovere, op een hoge zandrug bij Halsteren. Fort de Roovere hield niet alleen de Spanjaarden tegen, maar later ook de Fransen en de Belgen. (bron: Zuiderwaterlinie.nl)

Naar het uitkijkpunt

Vanaf de parkeerplaats steek ik de Ligneweg over en wandel door het hek het voorterrein van Fort de Roovere op. Het is nog best stil, ondanks de behoorlijk volle parkeerplaats. Via een platte brug over een droge slotgracht (denk ik) loopt er een breed wandelpad. Het pad gaat tussen de wallen van het fort door tot de achterzijde en daar doemt voor mij een brug op en links van mij een uitkijktoren.

Eerst de toren dan maar. Het is een ongelooflijk mooi en groot houten gebouw. Het is Pompejus van 25 meter hoog en bestaande uit 192 traptreden. De toren is vernoemd naar Pompejus de Roovere. Deze man begeleidde namens de Staten van Holland de bouw van verschillende forten in het land. Ik beklim de toren, alle 192 traptreden en neem foto’s op de verschillende niveaus.

Met droge voeten door het water

Vanaf de toren heb ik een schitterend uitzicht over het fort. Zo zie ik voor mij een brug, een hele bijzondere brug. Dat is waar de route mij naartoe leidt. Ik wandel de 192 treden weer naar beneden en loop rustig over Fort de Roovere richting die bijzondere brug.

De Mozesbrug

Wereldberoemd bij Fort de Roovere bij Bergen op Zoom: de Mozesbrug. Je loopt via de Mozesbrug diep door het water, maar je voeten blijven droog! Deze ‘loopgraafbrug’ is een modern kunstwerk dat belangrijke architectuur- en bouwprijzen won. Eigenlijk is Fort de Roovere nog steeds niet af. Sinds 2018 is een nieuwe theatertoren gerealiseerd, de Pompejus. En het wordt alleen nog maar mooier: de waterspeelplaats is eind 2018 klaar. Kinderen kunnen dan zelf een gebied onder water zetten, net als vroeger. (zuiderwaterlinie.nl)

Aangezien ik een paar foto’s wil maken van een lege Mozesbrug en er voor mij een groep van vijf mensen loopt, blijf ik heel even aan de ene oever staan wachten. Zodra de brug leeg is, schiet ik foto’s vanuit verschillende zichtspunten en wandel er daarna overheen. Nou ja doorheen, want het is een hele belevenis deze brug. Ik ga gewoon door het water…

Fort De Roovere buitengebied

Aan de andere kant van de brug sla ik rechtsaf en wandel ik langs het water verder tot aan de kruising, daar sla ik linksaf. Onderweg kom ik op verschillende plekken mountainbikers tegen. Het is mij wel duidelijk dat dit een populair gebied is onder de fietsers. Vriendelijk stap ik hier en daar van het pad af om hen de ruimte te geven en wordt dan bedankt met een vrolijke goedemorgen.

En zo wandel ik kronkelend door het buitengebied van Fort De Roovere. Dit doe ik tot ik uitkom bij een autoweg, de Schansbaan. Daar ga ik voor een paar meter rechtsaf om gelijk weer rechtsaf te slaan. Hiermee betreed ik Landgoed Buitenlust.

Buitenlust

Buitenlust ontleent zijn charme aan de afwisseling van bos, kleinschalig boerenland en aarden vestingwerken: de forten Pinssen, De Roovere en Moermont. Ze maakten onderdeel uit van de ‘West Brabantse Waterlinie’ uit 1628, die Bergen op Zoom moest beschermen tegen een aanval van de Spanjaarden. Door verwaarlozing waren ze bijna verdwenen, maar in 2011 zijn ze gelukkig gerestaureerd. Tussen de eerste twee forten loopt een liniedijk, met aan de voet een water, De Ligne. Reigers en lepelaars foerageren er.

De kleinschalige afwisseling van bos en cultuurland zorgt voor een grote verscheidenheid aan planten en dieren. In oude grove dennen huist een kolonie van de blauwe reiger en in poelen zitten alpenwater- en vinpootsalamander. De midden op het landgoed gelegen psychiatrische instelling Vrederust is niet vrij toegankelijk, overigens bent u van harte welkom op wegen en paden.

Johanna Louise van der Putten

Gedurende een behoorlijke tijd wandel ik over een lange, rechte bosweg. Een brede weg waarbij ik regelmatig wandelaars en hun honden passeer. Het is een mooi landgoed waar ik wandel, waar, denk ik, in de lente heel wat mooie planten terug te vinden zijn. Ik ben nu halverwege de ochtend aan het wandelen, maar wanneer je heel vroeg op het landgoed bent, dan is er echt een kans om reeën tegen te komen. 

Bij de kruising sla ik linksaf en vervolg over een bospad tot de kruising. De route gaat rechtdoor, maar ik ga heel even linksaf. Daar ligt namelijk het graf van Johanna Louise van der Putten (1864). Johanna was ooit eigenaresse van het landgoed en wilde graag op haar landgoed begraven worden.

Zorgboerderij en boerderijwinkel Den Hof

Ik wandel duidelijk niet meer op Fort De Roovere. Het landschap verandert snel nu ik het fort steeds verder achter mij laat. Ik ben aangekomen op een landweg tussen weilanden door. Links ligt een zorgboerderij. Ze hebben een terras en een kop koffie zou er wel ingaan. Helaas gaan ze pas om 12 uur open op zondag en dus mag ik doorlopen. 

Het zandpad gaat langzaam over in een klinkerpad. Bij een boomstronk ga ik heel even zitten voor een slok water en een route-check. Nog een klein stukje rechtdoor en dan een scherpe bocht naar rechts. Ik kom bijna aan bij Landgoed Vrederust. Ben benieuwd…

Van Fort De Roovere naar een GGZ instelling

Nou dat is een teleurstelling. Waar ik hoopte op nog een mooi landgoed als Landgoed Buitenlust, is Landgoed Vrederust tegenwoordig in gebruik door een GGZ instelling. Verder van het gevoel dat ik had toen ik over Fort De Roovere liep, kan mijn gevoel hier niet liggen.  Ik wandel over de hoofdweg van het complex van de ene zijde van het landgoed naar de andere en passeer onderweg heel wat gebouwen. Wooncomplexen, kantoorgebouwen en het hoofdgebouw. Deze laatste is overigens gesitueerd in het oude landhuis, denk ik als ik het zo bekijk.

Het gebouw staat in het midden van de hoofdweg, aan een kleine rotonde. Langs de gevels van het oude gebouw groeit een felrode klimop. Het ziet er schitterend uit tegen de donkere bakstenen en met de zon erop. Wanneer iemand achter mij belt met een fietsbel, blijkt dat ik midden op de weg stil sta. Ik was zo opgegaan in het mooie gebouw, dat ik dat niet doorhad.

Bovenlangs of onderlangs?

Vlak nadat ik Landgoed Vrederust achter mij laat sta ik voor een keuze: Buitenom of Binnendoor. Ga ik over de weg of over de dijk. Ik kies voor de dijk. Nu de ingang naar dat pad nog vinden. Ik loop rechtdoor, *passeer een kleine kale moestuin en op het kruispunt dat ik dan passeer geeft de app aan dat dit de route is voor over de weg. Terug dan…

Langzaam ga ik terug. Weer langs de moestuin en dan zie ik het. Verscholen tussen en achter brandnetels zie ik een klaphekje. Daar moet ik doorheen, dan een stukje rechtdoor, links een trappetje op en dan rechts over de dijk. Het dijkpad slingert door met rechts een water. Onderweg passeer ik heel wat bomen, vogels en een kleine kudde schapen die mij heel nieuwsgierig aanstaart. 

Langs de waterlinie

Aan het einde van het dijkpad stuit ik op een steile trap naar beneden met aan het einde een hele hoge afstap. Hier moet ik even met de gedachten bij blijven. Ik zie mezelf namelijk al, neus eerst, op het zandpad voor mij belanden. Na de steile afstap is het even zoeken voor mij. Ergens moet hier het vervolg pad zijn. Ik sla rechtsaf, maar nee de app geeft aan dat ik verkeerd ga. Dan linksaf. Maar waar is dat pad?? Ik vraag het twee oudere heren die aan komen lopen en het antwoord luidt: Kom maar achter ons aan meisje. We moeten dezelfde kant op richting Fort De Roovere. En met een ongelooflijk gevoel van ‘wat leuk dat ik als 40-plusser nog een meisje ben’ loop ik achter hen aan. 

Een rechte zandwal naar Fort de Roovere

Aan het einde van het smalle pad zeg ik de heren gedag. Mijn route leidt mij via de zandwal terug naar De Roovere en de heren gaan via een omweg terug naar het Fort. Het laatste kwartier van de route geniet ik ultiem van mijn wandeling. Rechts van mij heb ik zicht op de waterlinie. Ik zie eenden, zwanen en allerlei andere watervogels. Ik zie een buizerd en een valkje. Ik hoor koeien loeien en ganzen gakken. De zon komt af en toe ff door en ik stap er vrolijk op los.

Aan het einde van de zes kilometer heb ik ontzettend trek in koffie en ik besluit om in plaats van direct naar de parkeerplaats te lopen, nog even rechtsaf te slaan, Fort De Roovere op. Daar staat een kleine houten keet met een leuk terras er omheen: De Schaft heet het. Ik bestel aan de bar een kop koffie en neem, buiten, plaats aan een picknicktafel. Nog even genieten.

Deze laatste beslissing resulteert in een gesprek met een 72-jarige man en zijn 17 weken oude puppie en met een jong stel met hun Labradoodle. Een heerlijk gesprek over mijn wandelavonturen alleen, de kajakavonturen van de man met zijn vrouw en puppie (de laatste gaat mee in de kajak) en het leven met een hond. Ik houd van dit soort momenten. Mooie gesprekken met wildvreemden. Een half uur later stap ik dan ook heel blij in de auto terug naar huis. 

Meer routes in Brabant

Deel deze wandeling op Pinterest

Over mij

Hoi, ik ben Mascha en ik ben dol op wandelen… en schrijven. Dat is dan ook precies de reden dat ik mijn wandelavonturen graag met jou deel. Je vindt hier inspiratie voor natuurgebieden en wandelroutes, tips voor o.a. solowandelen en gratis downloads. Vragen? Neem gerust contact op >>

Deze blog bevat affiliate links. Als je via deze links iets bestelt krijg ik hier een kleine vergoeding voor. Jij betaalt niets extra. Wat een affiliate link inhoudt, vertel ik je in de Disclaimer.