De Umfassungsweg van Landgoed Twickel

Landgoed Twickel is wat mij betreft één van de mooiste landgoederen van Nederland. Met zijn schitterende kasteel, aangelegde tuinen, boerderijen en uitgestrekte landerijen is er genoeg om tijdens een wandeling te bekijken. Wil je een goed beeld krijgen van het hele landgoed? Dan is de Umfassungsweg een perfecte wandelroute. 

Umfassungsweg Twickel

Voordat ik je meeneem op mijn belevenissen op de Umfassungsweg in Delden, wil ik eerst de vraag beantwoorden die er waarschijnlijk al vanaf het begin van dit artikel door je hoofd spookt: “Wat is een Umfassungsweg en waarom een Duitse naam voor deze route?”. Laat ik het zo zeggen, als jij deze vragen nog niet had, ik zeker wel en dus wel zo belangrijk om ze te beantwoorden 😉

De term Umfassung komt natuurlijk uit het duits en betekent iets als omarmen. De Umfassungsweg is dus eigenlijk een omarming van de kern Landgoed Twickel. Dat kan wel kloppen, want de route neemt je mee in een boog, rondom de kern van het landgoed.

Eduard Peltzold

De Umfassungsweg is bedacht door een ene meneer Eduard Peltzold. Eduard is een Duitse landschapsarchitect, die er in de smaak viel bij Prins der Nederlanden Willem Frederik van Oranje-Nassau. Je weet wel, de tweede zoon van Koning Willem I en Wilhelmina van Pruisen. Willem Frederik is zo te spreken over het werk van Eduard, dat hij de tuinarchitect naar Nederland haalt in 1854, om aan een aantal tuinen te werken in de regio van Wassenaar. Petzold was betrokken bij de inrichting van De Horsten te Wassenaar in opdracht van prins Frederik.

Lang verhaal kort, uiteindelijk kwam Eduard Peltzold tussen 1885 en 1891 terecht op Landgoed Twickel. Hier ontwierp hij delen van het park en het Twickelerbos. Hij is de man die het eerste deel van de Umfassungsweg heeft bedacht. Daarna duurde het nog zo’n 120 jaar voordat het tweede deel in  2012 ontstond. Pas in 2017 is het deel door Delden toegevoegd aan de Umfassungsweg.

Hoe kun je de Umfassungsweg volgen?

In principe is het heel erg makkelijk, er staan namelijk markeringen langs de hele route. Grote stenen palen, met hierin gegraveerd de letter UW en een driehoek. De driehoek geeft aan of de route rechtdoor gaat, naar links of naar rechts. 

Mocht je nu meer zekerheid willen hebben onderweg, of van de route af willen wijken, dan zijn er nog twee andere opties. De eerste is de routekaart, welke je via de website van Kasteel Twickel kunt downloaden. 

De tweede optie is via een navigatietool. Er zijn verschillende websites die de Umfassungsweg als gpx bestand aanbieden, welke je dan weer kunt uploaden in een navigatietool. Ik zelf heb de route via de palen gelopen, maar had voor de zekerheid de route ook in mijn Komoot gezet. Heb je nog nooit met Komoot gewerkt en wil je hier meer over weten? Lees dan mijn uitgebreide handleiding. 

Start van de Umfassungsweg

Ik wandel de Umfassungsweg vanaf de parkeerplaats tegenover het bezoekerscentrum. Ik ben eerder op landgoed Twickel geweest en weet al hoe mooi het hier is. En ook hoe makkelijk het parkeren is hier. Het is die 2 euro meer dan waard. Op een zonnige zondagochtend in mei draai ik mijn auto net na 8 uur de parkeerplaats op en na de gebruikelijke handelingen (schoenen wisselen etc) wandel ik vijf minuten later de parkeerplaats af. Op weg naar de eerste markeringspaal.

Ik wandel over de brede geasfalteerde weg voor de tuinen en het kasteel langs. Sta heel even stil bij het vooraanzicht van het kasteel. Deze stond de laatste keer dat ik hier was in de steigers en wil nu heel even genieten van het mooie gebouw. Ondanks het vroege tijdstip zijn er al heel wat wandelaars en fiets op deze weg. Na nog een klein stukje over het asfalt, verschijnt links van mij de eerste markeringspaal. De UW van Umfassungsweg duidelijk te lezen. Ik sla rechtsaf.

Zonnig en warm

Bij het weglopen vanaf de auto heb ik een vest over mijn t-shirt aangetrokken, maar ik ben nog geen tien minuten op weg of het vest is al om mijn middel geknoopt. De zon schijnt flink en behoorlijk wat stukken van de Umfassungsweg gaan tussen open velden door. Ik loop dus flink in de zon. Niet alleen is het vest uitgetrokken, maar ook de zonnebrand gesmeerd. 

Zo wandel ik over zandpaden langs fris groene velden. Wilde bloemen staan tussen het hoge gras en hier en daar grazen een aantal koeien. Dit eerste deel van de route gaat een deel langs de weg tussen Delden en Hengelo. Ik hoor dus een tijdlang het geluid van de auto’s, maar de velden en boerderijen van Twickel liggen er zo mooi bij, dat ik al snel alle omgevingsgeluiden vergeet. 

Door het bos 

Wanneer de Umfassungsweg de autoweg verlaat, wandel ik het bos in. Wat volgt is een stuk door schitterende loofbossen. Wandelend over een breed zandpad met naast mij een fietspad, word ik af en toe ingehaald door hardlopers of fietsers. Sportend Twente is wakker geworden. Zo loop ik een tijdje met alleen het geluid van de voetstappen van de hardlopers, het schakelen van de fietser en het zingen van de vogels. De vogels zingen luid en veel. 

Ik vraag mij wel eens af of zij er nooit moe van worden… Van al dat zingen dan. Ik bedoel ik zing graag hoor en hard ook, tijdens het autorijden, de afwas of onder de douche. Maar na een tijdje heb ik er genoeg van (en ik denk de buren ook). Maar vogels, die gaan maar door…. Het zijn dit soort gedachten die mij regelmatig vergezellen tijdens mijn wandelavonturen. Boeiende vragen, waar ik nooit een antwoord op zal krijgen.

Erve Bokdam

Eén van de leuke dingen aan het wandelen van de Umfassungsweg is de koffiekar van Erve Bokdam. Het is een zwart met rode kar, met daarin alle dingen die je nodig hebt voor het zetten van een kopje koffie, thee of cuppa soup, een koelkastje, koeken en allerlei soorten jammetjes. Je kunt de drankjes zelf maken en pakken en afrekenen door geld in het kistje te doen. Heb je geen contant geld? Dan stuur je Karin, de eigenaresse een smsje met wat je hebt genomen, en zij stuurt jou een tikkie om af te rekenen. Easy does it!

Wanneer ik aankom bij Erve Bokdam ben ik al zo’n vijf kwartier onderweg en gaat een bakkie koffie er best in. Dus besluit ik een koffie te zetten voor mijzelf. Ik stuur Karin een smsje en pak één van de bankjes in het zonnetje. Ik geniet van de koffie, stuur wat appjes en beantwoord wat vragen die via Instagram zijn binnengekomen. Wat kan het leven toch heerlijk simpel zijn: zon, koffie en een wandeling. 

Overigens wordt Erve Bokdam al in 1434 genoemd en is het vanaf 1682 in bezit van Twickel. Gewoon even een leuk weetje 😉

Verboden voor honden

Wanneer de koffie op is en het wandelvirus weer begint te kriebelen, stap ik maar weer eens op. Het volgende stuk van de route gaat door een gebied waar de koeien van Erve Bokdam (de boerderij die bij die kar hoort) rondlopen. Dit deel is dan ook verboden voor honden, maar gelukkig is er een omleiding voor hondeneigenaren die de Umfassungsweg samen met hun trouwe viervoeter willen wandelen. Ik neem de reguliere route.

Door een klaphekje stap ik het weiland in. Het gaat hier gelukkig om koeien en niet om stieren. Dat avontuur heb ik al eens beleefd en hoeft geen herhaling. Vlak naast het pad staat een vriendelijke koe, heel hard te loeien. Ze doet geen vlieg kwaad en ook mij niet. Ze kijkt vooral heel verveeld naar me. Met zo’n blik van alweer een wandelaar door mij wei. Heel relaxt wandel ik dan ook langs haar om aan het einde van de wei weer door een klaphekje te lopen. 

Vind je wandelen langs koeien spannend en wil je weten hoe je je het beste kunt gedragen? Lees hier mijn tips >>

Schitterende velden

Na het tweede klaphekje volgt nog een afscheiding waar ik doorheen moet. Vervolgens kom ik weer op een normaal zandpad tussen verschillende velden door. Adembenemend mooi is het hier. Een super blauwe lucht, met hier en daar een wit wolkje, fel groen gras en paarse rododendrons. Het levert de mooiste Hollandse plaatjes op. 

Dit is een plekje waar ik mijn moeder even wil videobellen. Klinkt gek misschien maar er zijn van die plekken, die ik graag wil delen met iemand. Ik denk dat ik dat wel het grootste nadeel vind van alleen wandelen. Mooie en uitdagingen dingen die ik onderweg tegenkom niet kunnen delen. Maar gelukkig is er videobellen uitgevonden en sinds de Coronatijd weet moeders ook hoe dat werkt. Ik bel haar kort en laat haar meegenieten van het mooie landgoed Twickel.

Het vlonderpad van Twickel

Vanaf de velden, door een klein stukje bos en zo een bijzonder stukje Twickel in. Via weer een klaphekje en een bruggetje kom ik uit op een vlonderpad. Wat ik nu voor mij zie aan natuur is ongelooflijk en zo niet wat ik hier zou verwachten. Voor mij ligt een schitterend houten vlonderpad dat slingert door een gebied van geel gras, naaldbomen, water en heide. Het voelt bijna buitenlands. Alsof het hier niet thuishoort op het landgoed. 

Halverwege staat er een houten bankje. Een prima plekje voor alweer een korte pauze. Dat kort wordt uiteindelijk meer dan een half uur. Eerst raak ik in gesprek met een jonge vrouw die langsloopt. We kletsen over wandelen en Twente en wandelen in Twente. Na ruim vijf minuten wandelt ze door, maar nu met een visitekaartje van wandeldingen in haar broekzak. Ik besluit mijn leesboek uit mijn tas te trekken en met mijn neus naar de zon weg te duiken in de avonturen van Keith Foskett op weg naar Santiago. 

Boerderijen langs de route

Langs de hele Umfassungsweg wandel ik langs verschillende boerderijen, die allemaal behoren tot landgoed Twickel. Ze hebben schitterend beschilderde luiken, wit met een zwarte rand, zodat te zien is dat ze bij Twickel horen. Sommige van de boerderijen stonden hier al in de Middeleeuwen en behoorden ook toen al tot het landgoed. 

De boerderijen zien er allemaal schitterend onderhouden uit en ik betrap mijzelf er regelmatig op dat ik naar de huizen sta te staren. Wat moeten die mensen wel niet denken die daar binnen aan hun koffie zitten? Staat weer zo’n wandelaar naar binnen te turen.

Deldener Esch

Ken je dat gevoel, dat je op een plek staat die zo mooi is dat ie je raakt. Dat de schoonheid zo binnenkomt dat de tranen je in de ogen schieten en je tegelijk niet kunt stoppen met glimlachen? Nou dat had ik toen ik de Deldener Esch op kwam lopen. Het voor mij laatste deel van de Umfassungsweg (ik besluit het stukje door Delden over te slaan) en ik kan niet beter ‘afsluiten’. 

Eerst even uitleggen wat een es (oftewel esch) is. Essen zijn hoger gelegen landbouwgronden en typisch Twents. Bij de meeste essen is de glooiing in de middeleeuwen ontstaan. In die tijd vond bemesting plaats door het opbrengen van heideplaggen met schapenmest. Daardoor ontstond geleidelijk een verhoging van de bodem. Bij de Deldeneresch ontstond de glooiing al eerder, in de voorlaatste ijstijd. Deze es ligt namelijk op het noordelijke deel van de stuwwal van Delden. In de voorlaatste ijstijd zorgde het kruiende ijs ervoor dat afzettingen als grote schubben dakpansgewijs op elkaar werden gestapeld. (bron: landschapoverijssel.nl)

Datgene dat mij zo enorm raakt is het contrast van het groene gras en de blauwe lucht. Van de eenzame boom op die verder zal uitgestrekte vlakten. De glooiingen en het wandelpad dat daar tussendoor kronkelt. In onderstaande video (die ik maakte voor Instagram) heb ik het proberen vast te leggen. Maar ja we weten allemaal, het zien met je eigen ogen is het beste.

Via essen en weilanden naar de landgoedwinkel

Tussen de essen door wandel ik over een zandpad. Soms kom ik een andere wandelaar of fietser tegen, maar het is nog steeds niet super druk. Via zandpaden kom ik langs weilanden met jonge stieren, graslanden, boerderijen en verschillende akkers. Ik kom langs de groete moestuin van het landgoed. Deze is helaas niet open op zondag, maar alleen de muur om de moestuin heen, ziet er al mooi uit. Het is een heerlijk laatste deel.  

Terug bij de landgoedwinkel neem ik binnen nog een kijkje. De tuinen sla ik vandaag over. Die heb ik vorige keer al uitgebreid bezocht. Na het afrekenen van een heerlijk ijsje en een uitrijkaart voor de parkeerplaats, wandel ik terug naar de auto. Ik eet mijn ijsje op, wissel mijn schoenen en rij uiteindelijk terug naar huis.

Meer in Overijssel

Deel deze wandeling op Pinterest

Over mij

Hoi, ik ben Mascha en ik ben dol op wandelen… en schrijven. Dat is dan ook precies de reden dat ik mijn wandelavonturen graag met jou deel. Je vindt hier inspiratie voor natuurgebieden en wandelroutes, tips voor o.a. solowandelen en gratis downloads. Vragen? Neem gerust contact op >>

Deze blog bevat affiliate links. Als je via deze links iets bestelt krijg ik hier een kleine vergoeding voor. Jij betaalt niets extra. Wat een affiliate link inhoudt, vertel ik je in de Disclaimer.