In Nederland leven er in heel veel natuurgebieden ‘grote grazers’. Zo noemen we de runderen, paarden en schapen die in de natuurgebieden grazen om zo het gras en de hei goed te houden. Deze grote grazers leven vrij in de natuurgebieden en als wandelaar kun je dus zomaar oog-in-oog komen te staan met deze dieren. In dit artikel neem ik je mee naar 15 verschillende natuurgebieden in Nederland waar je grazers tegen kunt komen. Per natuurgebied geef ik verschillende tips voor wandelroutes.
Grote grazers
Steeds meer Nederlandse natuurgebieden huisvesten grote grazers. Het gaat vaak om runderen, paarden of schapen. Officieel behoren edelherten, damherten en reeën ook tot de grote grazers. Dit worden ‘wilde grote grazers’ genoemd. Maar deze neem ik in dit artikel niet mee.
Over het algemeen kun je prima wandelen door een gebied waar grote grazers leven. Houd er alleen wel rekening mee, dat je ben hen op visite bent. Incidenten met grote grazers zijn er maar heel soms. En als die er zijn, is vaak het gedrag van mensen aanleiding voor het incident.
Een paar regels rondom grote grazers
Hoewel het misschien niet zo lijkt, zijn grote grazers niet hetzelfde als de koeien en paarden die grazen in een wei of op de kinderboerderij. Het zijn dieren die leven in het wild en zich ook zo gedragen. In gebieden waar grote grazers leven, gelden dan ook een aantal regels waar mensen zich aan moeten houden:
- Blijf altijd op afstand (minimaal 25 meter)
- Niet aaien en geen selfies mee maken
- Nooit door een kudde of tussen moeder en kind heen
- Niet opjagen, laten schrikken of achteraan rennen
- Niet voeren en laat geen voer achter
- Houd de hond aan de lijn
→ Lees hier meer over veilig wandelen tussen de grote grazers
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
15x Wandelen tussen grote grazers
Zoals gezegd worden grote grazers in heel Nederland ingezet in natuurgebieden. Het is een natuurlijke manier om bepaalde grassen weg te houden uit natuurgebieden. Hieronder neem ik je mee naar 15 verschillende natuurgebieden en maar liefst 36 wandelroutes.
1. Huis ter Heide
Dit uitgestrekte gebied in Noord-Brabant is het gebied van een grote kudde Schotse Hooglanders. Omdat deze dieren op en naast het wandelpad lagen, moest ik ooit bijzondere capriolen uithalen om er langs te komen.
2. Deelerwoud
In de bossen en op de heide van het Deelerwoud kun je Schotse Hooglanders tegenkomen. Regelmatig staan deze imposante runderen op de wandelpaden en moet jij als wandelaar met een boog om hen heen.
Routes door dit gebied
3. De Maashorst
Het wordt ook wel het ‘oergebied van Brabant’ genoemd. Hier vind je uitgestrekte heidevelden, zandvlakten en bossen. Hier leven wisenten, taurossen en exmoorpony’s.
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
4. Planken Wambuis
Op Planken Wambuis op de Veluwe leven New Forest Pony’s en Spaanse Runderen. Laat je niet voor de gek houden bij de naam ‘pony’, want New Forest Pony’s lijken meer op paarden qua formaat en zijn behoorlijk nieuwsgierig. Om de heide gezond te houden wandelt er een herder met een schaapskudde over Planken Wambuis.
5. Meijendel (incl Kijfhoek & Bierlap)
In de Zuid-Hollandse duinen van Meijendel leven Schotse Hooglanders en Konikpaarden. Middenin Meijendel ligt het afgesloten gebied Kijfhoek & Bierlap. Hier mogen maar 50 wandelaars per dag naar binnen met een dagkaartje (2 euro p.p.). In dit gebied leven Gallowayrunderen.
Routes door dit gebied
6. Plantage Willem III
Plantage Willem III dankt zijn naam aan de tabaksplantage die hier vroeger was gevestigd. Nu is het een natuurgebied van heidevelden en bossen. Hier grazen Konikpaarden en Gallowayrunderen. Ook trekt er een herder met een schaapskudde rond.
Routes door dit gebied
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
7. Tiengemeten
Het Zuid-Hollandse natuureiland Tiengemeten is wat de naam al zegt… een eiland. Het gebied is in beheer van Natuurmonumenten en te bereiken met een pont. Op het eiland graast een kudde Schotse Hooglanders.
8. Gasterse Duinen
Het is één van de mooiste stuifzandgebieden van Drenthe en ‘thuis’ voor een kudde Schoonebeker heideschapen en een aantal Schotse Hooglanders. Ook vind je hier hunebed D10.
Routes door dit gebied
9. Bussummerheide
Samen met de Westerheide is de Bussumerheide het grootste heideveld van het Gooi. Hier kijk je kilometers ver over de heide. Op de heide leeft een kudde Schotse Hooglanders.
Routes door dit gebied
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
10. Nationaal Park Veluwezoom
Nou ben jue op zoek naar Grote Grazers, dan heb je met de Veluwezoom een walhalla gevonden. Hier vind je Schotse Hooglanders en IJslandse paarden. Daarnaast heeft de Veluwezoom een eigen schaapskudde die over de heide trekt met de herder.
→ Blijven slapen op de Veluwezoom kan bij Buitenplaats Beekhuizen >>
11. Munnikenland
Ik ken geen gebied dat zo bijzonder is als Munnikenland. Dit gebied ligt om Slot Loevestein en kent bijna geen wandelpaden. Hier mag je namelijk struinen door het gebied. En dus ook tussen de Konikpaarden en de Heckrunderen door. Het levert soms bijzondere situaties op.
Routes door dit gebied
12. Nationaal Park Zuid-Kennemerland
Hier leeft vanalles. In de Noord-Hollandse duinen kun je Schotse Hooglanders tegenkomen en Konikpaarden. En in een speciaal gebied leven ook nog wisenten. De grootste runderen die we in Nederland hebben rondlopen.
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
13. Het Reestdal
Tussen Drenthe en Overijssel ligt het Reestdal, met De Reest als grens tussen de twee provincies. Een deel van het dal is in beheer van het Drentse Landschap en een ander deel in beheer van Landschap Overijssel. Door het gebied lopen verschillende gemarkeerde netwerkroutes.
Routes door dit gebied
14. Kalmthoutse Heide
Op de grens van Nederland en België ligt Grenspark Kalmthoutse Heide. Het is één van de Nationaal Parken van Nederland (en België). In een deel van dit park grazen schapen en runderen. Hier mag je niet komen met de hond, ook niet aangelijnd.
15. Oostvaardersplassen
En deze kan natuurlijk niet missen in dit rijtje. De Oostvaardersplassen in Flevoland. Hier leven Konikpaarden, edelherten en heckrunderen. Het is een wild en open natuurgebied in de polders van Flevoland.
Meer tip & tops voor wandelingen
7 heidewandelingen in Utrecht
Ongeveer twee maanden per jaar kunnen we genieten van paarse heide. Er is niets zo bijzonder dan wandelen bij opkomende zon, wanneer de mist over de paarse heide hangt. Magisch. Een moment als dit beleefde ik in de zomer van 2023 op de heidevelden in Utrecht. In dit...
7 heidewandelingen in Overijssel
Misschien heb je het wel eens op foto’s of zelfs in het echt gezien: de paarse heide. Als je wilt genieten van prachtige heidewandelingen door een paars landschap, is Overijssel een absolute aanrader. Je vindt er verschillende nationale parken en natuurgebieden. In...
9 heidewandelingen in Drenthe
Drenthe is de provincie die voor mij staat voor charmante dorpjes boordevol historie, weidse uitzichten en natuurlijk hunebedden. Maar de provincie kent ook heel veel mooie natuurgebieden en verschillende prachtige heidevelden. In dit artikel neem ik je (in...
Over mij
Hoi, ik ben Mascha en ik ben dol op wandelen… en schrijven. Dat is dan ook precies de reden dat ik mijn wandelavonturen graag met jou deel. Je vindt hier inspiratie voor natuurgebieden en wandelroutes, tips voor o.a. solowandelen en gratis downloads. Vragen? Neem gerust contact op >>
Wandelroutes en toegankelijkheid van gebieden verandert nog wel eens. Wandeldingen.nl is niet verantwoordelijk voor eventuele wijzigingen in het veld. Check voor je op pad gaat altijd de website van de (natuur)beheerder.
Deze blog bevat affiliate links. Als je via deze links iets bestelt krijg ik hier een kleine vergoeding voor. Jij betaalt niets extra. Wat een affiliate link inhoudt, vertel ik je in de Disclaimer.
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij