Wandelknooppunten en wandelnetwerken: Alles dat je moet weten 

Er zijn heel veel verschillende manieren voor het vinden van wandelrouten. Ik schreef hier eerder al eens een artikel over. Eén van de manieren is via wandelknooppunten of wandelnetwerken. Maar hoe werken deze systemen precies en hoe kun je hiermee zelf een wandelroute uitzetten? Dit artikel vertelt je alles dat je moet weten over wandelknooppunten en –netwerken  in Nederland. 

Wat zijn wandelnetwerken? 

Wandelnetwerken zijn uitgebreide systemen van wandelpaden, die zijn gekoppeld door knooppunten. De wandelknooppunten zijn strategisch geplaatst op plekken waar wandelpaden elkaar kruisen of splitsen. Een wandelnetwerk zorgt ervoor dat je door een gebied kunt wandelen door simpelweg van het ene knooppunt naar het andere te gaan. Wandelnetwerken zijn ontworpen om een netwerk van paden te creëren die samen een logische en aantrekkelijke route vormen, vaak langs de mooiste natuur- en cultuurhistorische bezienswaardigheden van een regio. 

Hoe werken wandelknooppunten? 

Elk knooppunt is gemarkeerd met een paal waarop een nummer staat. Het lastige is dat de knooppunten er per provincie anders uitzien. Soms groen met geel, soms rood met blauw of oranje. In sommige regio’s hebben de wandelknooppunten ook een andere naam: wandelkeuzepunt. Deze nummers helpen wandelaars bij het navigeren door een netwerk van paden. Bij een knooppunt wordt aangegeven waar je heen moet voor het volgende nummer (links, rechts of rechtdoor). Zo kun je van het ene nummer (knooppunt) naar het volgende te wandelen.  

Hoe maak je een wandelroute via Wandelnet? 

Het plannen van een wandelroute met knooppunten is eenvoudig. Begin met het kiezen van een wandelgebied en gebruik een digitale routeplanner, zoals die van Wandelnet, om je route te creëren. Selecteer een startknooppunt en klik vervolgens op de knooppunten die je wilt opnemen in je route. De planner berekent automatisch de afstand en toont bezienswaardigheden langs de route. Je kunt je route vervolgens downloaden als PDF of GPS-track, of printen om mee te nemen tijdens je wandeling.  

→ Maak je eigen wandelroute via de routeplanner van Wandelnet >> 

Hoe werken de netwerken met gekleurde pijlen? 

Ik ben persoonlijk fan van de manier waarop in Overijssel het wandelnetwerk is uitgezet. Hier wordt gewerkt met gekleurde pijlen. Via de routepagina van Overijssel kies je een startpunt, dit is vaak een parkeerplaats, en daarna een route. Per startpunt hebben de routes verschillende kleuren en lengtes. Je kiest een kleur en lengte en begint met wandelen. Het enige dat je hoeft te doen is de pijlen volgen.  

Wil je een langere route? Dan knoop je verschillende routes aan elkaar en stap je van de ene kleur over op de volgende. Overigens heeft Overijssel ook keuzepunten (wandelknooppunten) en kun je dus ook met die punten routes uitzetten.  

Waar vind je wandelnetwerken in Nederland? 

Wandelnetwerken zijn verspreid over Nederland, maar niet overal even uitgebreid. Hier is een overzicht per provincie. In al deze provincies kun je via de website van Wandelnet een route plannen. Sommige provincies hebben ook een eigen website. 

• Drenthe: Sinds 2024 heeft ook Drenthe een wandelnetwerk. Er zijn netwerken in De Wolden, met uitbreidingen in Westerveld en Midden-Drenthe. 
• Friesland: Een dekkend netwerk van ruim 3100 kilometer 
• Gelderland: Netwerken in een deel van de Veluwe, Achterhoek en Rivierenland. 
• Groningen: Bijna dekkend netwerk 
• Limburg: Verschillende netwerken in de regio’s rondom Beesel, Horst aan de Maas en Roermond. Vanaf 2025 ook knooppunten in Zuid-Limburg 
• Noord-Brabant: Een uitgebreid netwerk dat ook in delen van Vlaanderen en Zeeland doorloopt. Bekijk hier hun website. 
• Noord-Holland: Netwerk door heel de provincie. Ze hebben ook een eigen website en app. 
• Overijssel: Netwerk verdeeld over regio’s zoals Salland, Vechtdal en Twente. Ze hebben ook een eigen website.  
• Utrecht: Netwerk in het westen en het Groene Hart, met uitbreidingen in de Kromme Rijnstreek. 
• Zeeland: Netwerken van 3.000 kilometer in regio’s Zeeuws-Vlaanderen, Noord- en Zuid Beveland, Walcheren, Schouwen-Duivenland, Tholen en Reimerswaal. 
• Zuid-Holland: Een netwerk van ruim 4400 kilometer in de hele provincie. 

In Flevoland liggen nog geen wandelknooppunten.   

→ Al mijn netwerkwandelingen en wandelingen via knooppunten  >> 

Wandelgidsen met Netwerkwandelingen 

Voor de mensen die liever een wandelgids gebruiken en liever geen gebruik maken van de routemaker, zijn er wandelgidsen met netwerkwandelingen. Deze gidsen zijn er voor verschillende regio’s verspreid over Nederland, zoals het Groene Hart, Twente, Hart van Limburg en Kennemerland.  

Wandelnetwerken buiten Nederland 

Wandelknooppuntenystemen zijn niet alleen in Nederland te vinden. In België, vooral in Vlaanderen, zijn er uitgebreide wandelnetwerken die het Nederlandse systeem volgen. Ook in Duitsland zijn er knooppuntensystemen, bijvoorbeeld rond Aken. Deze internationale netwerken bieden vergelijkbare voordelen en zijn vaak een mooie aanvulling op je wandelavonturen in Nederland.   

Veelgestelde vragen over wandelknooppunten en wandelnetwerken 

Hoe vind ik wandelknooppunten en netwerken in mijn omgeving?  
Gebruik online routeplanner van Wandelnet. Wanneer je inzoomt op de regio waar je wilt wandelen, zie je of er oranje nummers verschijnen. Dat zijn de knooppunten.  Je kunt het ook vragen bij je lokale VVV. 

Wat moet ik doen als ik een knooppunt mis? 
Het is helaas zo dat het kan zijn dat je een knooppunt mist of dat een paaltje is verdwenen. Om te voorkomen dat je verdwaalt is het slim om de route van tevoren te printen of de route te downloaden als GPX bestand en bijvoorbeeld in Komoot over te zetten. 

Hoe kan ik mijn route aanpassen onderweg?
Bij elk knooppunt kun je je route aanpassen door naar een ander knooppunt te gaan of je route in te korten of te verlengen. Zorg voor een kaart zodat je weet welke richting je opgaat wanneer je een ander knooppunt kiest. Via je lokale VVV kun je vaak een kaart aanschaffen.  

Wandelknooppunten en wandelnetwerken 

Wandelknooppunten en wandelnetwerken zijn een leuke manier voor het plannen van je eigen wandelroutes. Of je nu een korte wandeling wilt maken of een lange trektocht plant, de netwerken bieden flexibiliteit. Maak gebruik van de planner via Wandelnet om een mooie tocht uit te zetten. En ik persoonlijk zou de route altijd overzetten in een navigatieapp zoals Komoot.   

Mijn netwerkwandelingen

Deel op Pinterest

Over mij

Hoi, ik ben Mascha en ik ben dol op wandelen… en schrijven. Dat is dan ook precies de reden dat ik mijn wandelavonturen graag met jou deel. Je vindt hier inspiratie voor natuurgebieden en wandelroutes, tips voor o.a. solowandelen en gratis downloads.

Heb je vragen over een route of natuurgebied? Wil je meer weten over een eventuele samenwerking? Neem gerust contact op >>

Wandelroutes en toegankelijkheid van gebieden veranderen nog wel eens. Wandeldingen.nl is niet verantwoordelijk voor eventuele wijzigingen in het veld. Check voor je op pad gaat altijd de website van de (natuur)beheerder.  Hetzelfde geldt voor toegankelijkheid met je hond. Check zelf altijd de website van de (natuur)beheerder. Deze blog bevat affiliate links. Als je via deze links iets bestelt krijg ik hier een kleine vergoeding voor. Jij betaalt niets extra. Wat een affiliate link inhoudt, vertel ik je in de Disclaimer.